viernes, 30 de enero de 2015

Dia Escolar d’a Paz?

Hue os mios fillos han celebrato o Dia Escolar d’a Paz. Con ixe motivo, han emplenato lo centro de banderetas de pregária tibetanas e maçadas d’o Dalái Lama, ademés de bels retratos suyos. Ademés, en o pátio, bi han debuxato una gran mandala. A escuela d’os mios fillos pareixeva hue un templo budista tibetano, qualcosa que les ha incantato a os pairs laicistas —ixo que no fan si que repetir a salmódia de que a religión havria a salir d’as escuelas— e a toz os atros pairs —catolicos incluitos— que repetivan almiratos as mantras que a suya mainada heva escrito en trocez de papel.
Quan fa uns meses, en una reunión de l’AMPA decidion que estianyo o Dia Escolar d’a Paz tendría per protagonista a o devantdito Dalái, yo dicié, innocentement, que o devantdito Dalái no yera que un sinyor feudal que, dica que en 1950 a Republica Popular China invadió lo Tíbet, feva vivir a o suyo pueblo en a esclavitut e a miséria, mientres el disfrutava d’un poder sin mida en o suyo palácio, o farinaço que me cayó dencima per parte d’es atros pairs, e mairs, estió d’antologia. Como d’antologia —d’o disparate— estion os emponderamientos que o devantdito Dalái recibió d’os ofenditos pairs, e mairs, que de buen implaz m’hesen enforcato astí mesmo.
Pero lo caso ye que en o Tíbet d’os Lamas, buenacosa d’a poblacion yeran siervos e os siervos no tenevan atencion escolar u medica, yeran obligatos tota la suya vida a treballar sin sueldo a tierra de l’amo —a sovent un monestério—, a reparar as casas de l’amo, a carriar as suyas cullitasa fer-le lenya, etc. Ni sisquiera se podevan casar sin o consentimiento de l’amo u lama. Mesmo podevan ser fácilment deseparatos d’a suya família si os suyos amos los logavan ta treballar luen.
Es siervos hevan a pagar impuestos per casar-sen, per lo naiximiento de cada fillo e per cada muerte en a família. Tamien pagavan impuestos per plantar un árbol en o suyo pátio, per tener animals, per contribuir a os festivals religiosos, e mesmo per ir ta prision e per salir-ne. Es que no podevan trobar treballo hevan a pagar impuestos per estar esqueferatos, e si viageavan t’atro lugaron en busca de faina, pagavan un impuesto de paso. Quan no podevan pagar, os monestérios les ampraban os diners a un interés d’o 20 a o 50 per ciento. Bellas deutas se transmitivan de pairs a fillos e nietos. En atros casos, se correva o risque de cayer n’a esclavitut. Perque en o Tíbet d’os Lamas, no solo b’heva siervos, tamien b’heva esclavos.
A riqueça d’os monestérios yera en mans d’un chiquet numbro de lamas. Un eixemplo en yera o monestério de Drepung, uno d’os mayors terratenients d’o mundo, con 185 casas solariegas, 25.000 siervos, 300 grans ficiendas e 16.000 pastors.
Uno d’os mayors espertos en budismo e estúdios tibetanos, o dotor Donald S Lopez Jr., lo resumiva perfectament a l’emprencípio d’un libro suyo:
traditional Tibet, like any complex society, had great inequalities, with power monopolized by an elite composed of a small aristocracy, the hierarchs of various sects and the great Geluk monasteries.Donald S Lopez Jr., Prisoners of Shangri-La: University of Chicago Press, (1998).

A beluns los enrabiará arrienda, pero lo Tíbet tradicional, como qualquier sociedat compleixa, teneva grandiças desigualdaz, con o poder monopolizato per una elite composata per una chiqueta aristocrácia, as gerarquias de bellas seutas e os grans monestérios Geluk, una d’as escuelas d’o budismo tibetano, justament a que encabeça o Dalái Lama. Ixe heroe d’a paz que viviva en l’abondáncia en o Palácio Potala, de 14 pisos e con 1000 posientos, mientres o suyo pueblo crasbutava de fambre en treballar ta el.
Per ixo este maitino, antes d'ir t'a escuela, yo les he ricordato a os mios fillos esta ensinyança:
Nolite arbitrari quia venerim mittere pacem in terram; non veni pacem mittere sed gladium (Mateu 10, 34. 11,1)
No pensez que soi venito a trayer paz t'a tierra; no soi venito a trayer paz, sino espada