martes, 20 de agosto de 2013

A Batalla d'o Mont de Torrero

En estes días de falsas memórias e irreals histórias, no ye d’almirar que beluns quieran fer pasar una guerra de succesion per una guerra de secesion. Asinas, en muitas d’as actuals regions que perteneixion á la Corona d’Aragon bi ha personajoz que quieren fer d’a Guerra de Succesion Espanyola de primers d’o sieglo XVIII (1701-1713/1715) una guerra de liberacion nacional u qualcosa parellana. Prou que ye mentira. Entre atras cosas, basta con ricordar que aquí, en Aragon, muitas ciudaz e lugars como Jaca, L’Aïnsa, Canfranc, Taraçona —e tot o semontano d’o Moncayo: Tabuenca, Tierga, Trasobares, Aranda, etc.—, Borja, Caspe, Fraga, Albalate de l’Arçobispe —e tota la suya redolada: Alcorisa, Alloça, Arinyo, Urrea, Híjar, Mediana, etc— yeran fiels á o candidato Borbon. Perque no estió ixa una guerra entre castellanos e aragoneses sino entre partidários d’a Casa d’os Habsburgo e partidários d’a Casa de Borbon. Ye dicir, monarquicos espanyols toz os dos bandos.
A mesma capital d’o Reyno, a inmortal ciudat de Zaragoça, mudó bellas vegatas a suya leyaltat seguntes soflavan os vientos d’a guerra.
O caso ye que o 20 d’agosto de 1710 as tropas d’os dos candidatos s’enfrontinon en o mont de Torrero de Zaragoça. D'un costato as tropas leyals á o monarca Carlos III d'Aragon, e d’un atro os leyals á o tamien monarca Felipe V. A superioridat numerica d'os primers los aduyó á ganar a batalla aconseguindo una victória que les permitió foragitar á os felipistas d'os territórios d'a Corona d'Aragon. 
Á l’atro’l dia entró trunfal Carlos III en a capital aragonesa. Pero ni Aragon recuperó altalle a suya independéncia ni la heva perdito dinantes o  29 de junyo de 1707 con os decretos de Nueva Planta. Feva sieglos que Aragon yera un d’os alacez d’a gloriosa Monarquia Hispanica. Sisquiera torne luego ixa Institucion con un Rei legitimo e o buen guvierno que o nuestro pueblo mereix.