viernes, 4 de marzo de 2016

Cabo d'anyo d'a muerte de Jesús Comín Sagüés

O 4 de março de 1939, moriva don Jesús Comín Sagüés, avogato e politico tradicionalista, miembro d’una ilustre família aragonesa: yera nieto de Bienvenido Comín, fillo de Francisco J. Comín e sobrino de Pascual Comín y Moya .
Jesús Comín naixió a Zaragoça o 19 d’abril de 1889. Se licenció en Dreito, estió doctor en Filosofia e Letras e miembro d’o Cuerpo Facultativo d’Archivos, Bibliotecas e Museus. A suya cultura yera ampla arrienda, més que més en temas politicos, filosoficos e literários.
Dende a suya joventut s’adedicó a una intensa actividat, igual en o campo d’o carlismo activo como d’o catolicismo militant. Como miembro d’o Comité d’Accion Jaimista asistió t’a Junta Magna de Biarritz, feita o 30 de noviembre de 1919, e presidita per lo rei legitimo, Jaime III, que se convocó ta tractar es problemas més graus que sofriva a Causa. Tamien participó en bellas reunions e contactos con elementos alfonsinos con a fin de mirar bella actuacion conjunta frent a la II R.I.P.ublica. Siempre s’oposó, per eixemplo en a reunion de Zarauz, a tota colaboracion que suposás o reconeiximiento de princípios liberals e constitucionalistas.
Estió caporal carlista d’Aragon e estió eslegito deputato en as eleccions 1933 e en as de 1936. O suyo quefer como representant d'Aragon estió emponderable de tot. Fiço tamien decumentatos treballos sobre legislacion municipal, que presentó en a Comision de Guvernacion. A suya faina e gestions en defensa d’os intereses d’a region aragonesa fuen continos. Fundó, ademés, o semanário carlista d’información El Lunes, e colaboró en muitos periodicos e revistas.
Participó en as conspiracions jaimistas que miravan de tornar a estatuir a monarquia tradicional en as Espanyas.
Pa salvar a Espanya d’o caos republicano, participó en os comploz que menon a l’alzamiento d’o 18 de juliol de 1936. Con gran numbro de requetés, ocupó o quartel de Castillejos de Zaragoça ixe mesmo dia, accion que estió decisiva ta que a ciudat e a suya guarnicion s’unisen a la Cruçada.
Per dos vegatas, os dias 20 e 22 de juliol,  se’n fue ta Pamplona, a levar-bi armas a o general Mola. En Navarra organizó o tércio de Requetés de Doña María de las Nieves, con o que marchó ta Zaragoça o día 24. Içó a bandera royigualda en a Diputacion Provincial zaragoçana e demés centros oficials.
A Junta Regional Carlista de Navarra lo nombró comandant d’o Requeté. O 25 de juliol, escoltato per una colla de requetés aragoneses e navarros, tornó a imagen d’a Virgen d’o Pilar t’o salon de sesions d’o Concello de Zaragoça.
Fundó os tércios d’o Requeté d’Aragon, lo primero d’os quals fue o d’o Pilar, e desenrolló una grant actividad, fendo vida de campanya e exposando-se en os puestos de mayor periglo. Sofrió feritas de guerra e morió a conseqüéncia d’un accident d’automóvil.
Quan en 1937 o general Franco unificó toz os partitos politicos d’o bando nacional, Jesús Comín acceptó dita unificación, pasando a estar miembro de FET e d’as JONS, encara que mantuvo constants tensions con os sectors falangistas.
A suya actuacion militar fue tan important que, en o suyo intierro, presidito per totas as autoridaz, o general Monasterio diría: «Estoy autorizado a decirlo: la guerra se ha ganado porque Zaragoza la ganó en los primeros días. El triunfo de Zaragoza se debe en gran parte a Jesús Comín».